Reporteri bez granica pozvali političke stranke iz Srbije da usvoje reforme za nezavisnost i pluralizam medija.

Foto: MC/Jasmin Brutus

Uoči održavanja vanrednih parlamentarnih izbora koji su u Srbiji zakazani 17. decembra, Reporteri bez granica (RSF) pozvali su političke stranke te zemlje da se obavežu na usvajanje reformi za nezavisnost i pluralizam medija.

Prema pisanju RSF-a, medijski prostor u Srbiji, uprkos nedavno usvojenim reformama, ostaje “džungla u kojoj su opšti interesi poraženi političkim interesima”. Predstojeći izbori su, kako ističu, nova prilika za provođenje mjera kojima bi se građanima te zemlje osiguralo pravo na pristup pouzdanim informacijama.

Nekoliko dana nakon usvajanja dva medijska zakona krajem oktobra ove godine, Zakona o javnom informisanju i medijima i Zakon o elektronskim medijima, RSF piše da je predsjednik Srbije Aleksandar Vučić najavio vanredne izbore.

Iz RSF-a podsjećaju da je u toj zemlji zabilježen minimalan napredak po pitanju uspostavljanja regulatornog okvira koji promoviše nezavisnost medija, iako je ta organizacija izdala preporuke na prethodnim izborima 2022. godine.

Ova organizacija osuđuje nedostatak medijske nezavisnosti i pluralizma u Srbiji, gdje su, kako navode, primjetili nepravedan medijski tretman političkih stranaka što potvrđuje i izvještaj Organizacije za evropsku sigurnost i saradnju (OEBS) i Centra za istraživanje, transparentnost i odgovornost (CRTA). Posmatračka misija Crte u srijedu je u beogradskom Medija centru predstavila zaključke procesa posmatranja gdje je saopšteno da je kampanju za vanredne parlamentarne i beogradske izbore obilježila sistematska zloupotreba institucija, javnih funkcija i najuticajnijih medija, kojom su izborni akteri stavljani u neravnopravan položaj.

Javni prostor u Srbiji je, kako navode iz Crte, obilježen zapaljivom retorikom i podsticanjem netrpeljivosti, a u posljednjim nedjeljama pred izbore evidentirani su i slučajevi nasilja, napadi na pojedince i drugi incidenti.

„Kao i u prvom delu kampanje, i u njenom nastavku javnim prostorom je dominirao predsednik Srbije iako nije kandidat na izborima“, rekla je Tamara Branković, zamjenica šefa Crtine posmatračke misije. Iznijela je podatak da je u programima televizija sa nacionalnim pokrivanjem  Aleksandar Vučić imao 14.500 sekundi više nego svi predstavnici opozicije zajedno. U informativnim programima pomenutih emitera vladajuća većina je, kako ističu iz Crte, zauzela više od 90 posto vremena namijenjenog za domaće političke aktere.

RSF osuđuje dodjelu nacionalnih frekvencija isključivo provladinim medijima, kao i širenje ruske propagande i sadržaja koji promovišu mržnju i nasilje u medijskom okruženju.

Regulatorno tijelo za elektronske medije (REM) je, kako piše RSF, 1. decembra objavilo istraživanje o televizijskom kanalu Pink koji se redovno optužuje za emitovanje ruske propagande, kao i za pristrasnost prema vladajućoj stranci.  Nedostatak dubinske reforme izaziva strah da u tom slučaju neće biti sankcija, navode iz RSF-a.

S obzirom na ovu alarmantnu situaciju, RSF još jednom poziva na obezbjeđivanje nepristrasnosti i efikasnosti REM-a, na pravednu raspodjelu javnih sredstava medijima i na transparentnu i nezavisnu dodjelu nacionalnih frekvencija.

Jedan od načina da se osigura pravo građana na pouzdane informacije je, kako navode iz RSF-a, da se novim pravilima garantuje nezavisnost i pluralizam medija.

“Pozivamo na političke partije da se obavežu na sprovođenje mjera, posebno kroz temeljnu reformu REM-a, u skladu sa specifičnim preporukama RSF-a”, istakli su.

Prema RSF-ovom Svjetskom indeksu slobode medija, Srbija se nalazi na 91. od 180 zemalja.

Izvor: RSF, CRTA

___