U vremenu kada gojaznost postaje svjetska pandemija, mnogi upozoravaju na značaj bavljenja sportskim aktivnostima, posebno djece. Nažalost, nemaju svi adekvatne uslove u kojima bi se razvila svijest o značaju vježbanja tijela. Među njima su i Osnovna škola „Petar Petrović Njegoš“, Srednja škola „28. juni“ i Gimnazija i srednja stručna škola, smještene na području Grada Istočno Sarajevo.

Postoji dobra volja ali novca nema

OŠ “Petar Petrović Njegoš“ iz opštine Istočna Ilidža počela je sa radom 2009. godine. Do tada su čitavih trinaest godina proveli u zgradi bivše kasarne „Slaviša Vajner-Čiča“ koja nije imala salu za odvijanje nastave fizičkog vaspitanja. Nova škola ima sasvim dobre uslove za održavanje nastave, ali ni ona nema salu jer u okviru nove zgrade nije bilo sredstava za njenu izgradnju.

„Mi smo odredili jednu učionicu koja je najveća u školi i tu se odvija nastava kada pada kiša. Kada je lijepo vrijeme onda se nastava odvija na parkingu ispred škole jer nemamo sređeno dvorište, a nemamo ni igrališta“, kaže direktorica Smilja Kovač.

Direktorica Kovač dodaje da postoji dobra volja Ministarstva prosvjete u Vladi Republike Srpske i Opštine Istočna Ilidža da se problem riješi, ali nevolja je u nedostatku finansijskih sredstava. „Opština je platila izradu projekta za izgradnju sale. Čak su prošle godine mislili i da će moći sami da je naprave, ali otkako je stupila recesija nemaju sredstava.“

Ono što je primjetno zadnjih godina jeste povećan broj djece sa deformacijom kičmenog stuba i stopala, što je posljedica neadekvatnog odvijanja nastave fizičkog obrazovanja. „Mora se odraziti na fizički razvoj djeteta nedostatak adekvatne sale“, zaključuje direktorica Kovač.

Njene riječi potvrđuje i specijalista fizikalne medicine i rehabilitacije iz Istočnog Sarajeva, doktor Danko Vasiljević. „Iz prakse je vidljivo povećanje broja djece sa deformacijama u zadnjih nekoliko godina. Jedan od razloga, uz nepravilno držanje, je i nedostatak redovnog vježbanja.“

Podstanari bez sale

Situacija je mnogo teža u Srednjoj školi „28. juni“ i Gimnaziji i srednjoj stručnoj školi Istočna Ilidža. Obje škole su podstanari u zgradi čiji je vlasnik opština Istočno Novo Sarajevo. Štaviše, Gimnazija je podstanar na teritoriji druge opštine. Ipak, problemi su im zajednički.

„Škola je smještena u bivšu kasarnu, dakle neuslovna je za izvođenje nastave“, kaže direktorica „28.juna“ Mlađenka Pandurević.

Kasarna nije imala salu, pa su učenici fiskulturu imali u jednoj balon-sali pored zgrade, koja je usljed istrošenosti i dotrajalosti materijala izduvala u oktobru 2009. godine.

Salu je donirao grad Istočno Sarajevo 1998. godine i koristili su je učenici obje škole, tako što je jedne sedmice nastavu imala Srednja škola „28. juni“ a druge Gimnazija.

„Sala nije imala svlačionice, te su učenici morali da se presvlače po toaletima i da po kiši pretrčavaju od učionoica do sale“, ističe Ljilja Cvijanović, nastavnica fizičkog vaspitanja u Gimnaziji. Problem je rastao i zbog uslova koji su se tokom godina pogoršavali od vlage, neadekvatnog održavanja sale i vremenskih nepogoda, što je dovelo do kolapsa sale.

'Mimo te sale škola "28. juni“ ima zatvoren prostor od dvije učionice, to je oko 100 kvadratnih metara, i tu se izvodi nastava. Tu je kozlić, nekoliko strunjača, švedske ljestve. Zimus su učenici napravili stoni tenis. Snalazimo se“, veli direktorica Pandurević.

Gimnazija nema prostora koji bi odvojila za improvizovanu salu. Nastava se odvija u učionicama, ako je lijepo vrijeme ide se u šetnju. „Kada je kiša, ostajemo u učionici,izvodi se elementarna nastava. Igramo šah, uvodimo djecu u vježbe oblikovanja,“ kaže nastavnica Cvijanović.

U okviru kasarne postojali su vanjski tereni na kojima je izvođena nastava. Ali početkom izgradnje Sportskog poslovnog centra do zgrade gdje su srednje škole, oni su dijelom uništeni a dijelom ograđeni i zapušteni na zemljištu gdje se Centar gradi.

„Tu su bile dvije atletske staze, dvije staze za skok u dalj, po dva rukometna, odbojkaška i košarkaška igrališta“, podsjeća Mira Subotić, takođe nastavnica fizičke kulture u Gimnaziji.

Ipak, i pored svih nevolja, nastavnici se trude da učenici što manje osjete nedostatak primjerene sale. „Pokušavamo da škola učestvuje na svim takmičenjima u Republici“ ističe nastavnica Cvijanović. I direktorica Pandurević hvali svoje učenike „Moji učenici su pobjedili na regionalnom takmičenju iz rukometa, pa sam morala da tražim salu gdje će se učenici pripremiti za republičko takmičenje.“

Što se tiče eventualne pomoći, bilo je posjeta i kontakata sa čelnicima Opštine, ali usljed nedostatka finansijskih sredstava ništa se radikalnije nije promjenilo. Ukratko, stanje oslikava izjava profesorice Subotić - “Snalazimo se 10 - 15 godina i niko to ne primjećuje.“

Planovi nadležnih

Predrag Kovač, načelnik opštine Istočna Ilidža, veli da je u planu izgradnja sale i igrališta u sklopu škole „Petar Petrović Njegoš“. Budući da je osnovno obrazovanje u Republici Srpskoj nadležnost Ministarstva prosvjete i kulture, i ono će pomoći u izgradnji.

„Postoje dvije etape gradnje. U prvoj bi se radila dvorana dimenzija dovoljnih za odigravanje košarkaških utakmica u takmičenjima kakva je liga RS. Pri tome bi bile korištene školske prostorije kao svlačionice. U drugoj fazi bi se dogradili mokri čvorovi, svlačionice i ambulanta. Nadamo se da će ove godine krenuti prva faza gradnja dvorane,“ veli načelnik Kovač.

Pored dvorane planirana je i izgradnja igrališta i dvorišta oko škole ali problem realizovanja planova su finansijska sredstva. Što se tiče srednjeg obrazovanja, materijalne troškove i gradnju objekata snose lokalni nivoi, dok Vlada ima obavezu podmirivanja plata, grijanja, toplog obroka, seminara.

Predviđena sredstva Grada Istočno Sarajevo za 2010. godinu za Srednju stručnu školu Istočna Ilidža su 144.375,00 KM, a za Srednju školu "28. juni" Istočno Novo Sarajevo 132.000,00 KM.

Međutim i opštine imaju udio u popravljanju stanja u obrazovanju.

„Ova opština je sa Istočnim Novim Sarajevom po pola finansirala popravljanje krova 2005. godine. Prošle i pretprošle godine platili smo za novu stolariju“, kaže načelnik Kovač.

Postoji i projekat izgradnje zgrade Gimnazije investicione vrijednosti od oko 12 miliona konvertibilnih maraka. On je u okviru strategije razvoja opštine 2007-2012.godine po kome je škola trebala biti več završena. „ Pošto je u 2009. i 2010. godini bilo značajno smanjenje domaćih prihoda od rente i uređenja gradskog građevinskog zemljišta, nismo bili u mogućnosti da preduzmemo značajnije korake na tom planu“, ističe načelnik Kovač.

I u Istočnom Novom Sarajevu kažu da se trude pomoći. „Iako je Grad preuzeo obaveze oko finansiranja i održavanja škole, ako se iznađu mogućnosti u budžetu, mi smo pri ruci „28. junu“, kaže Mirko Mitrović stručni savjetnik za odnose sa javnošću. Dodaje  i da je Regulacionim planom planirana izgradnja nove škole sa svim pratećim sadržajima, uključujući i fiskulturnu salu. Zato ne vidi potrebu za većim izdvajanjima prema postojećoj zgradi.

„Za sada se ne planiraju neki radikalniji radovi što se tiče Srednje škole „28. juni“ dok se ne izmjesti u novu školu što je planirano do 2015. godine“, precizira Mitrović.

Što se tiče poligona koji su bili u okviru kasarne a sada su ograđeni, oni su na zemljištu opštine i tu je planirana gradnja hotela. Sve u svemu volja i planovi postoje. Do njihovog ostvarenja ni đacima ni nastavnicima ne preostaje ništa, no da se nastave snalaziti kao i do sada.