Bosanskohercegovačka naučna novinarka i istraživačica Jelena Kalinić drugoplasirana je za nagradu European Science Journalist za 2022. godinu. Druga nagrada dodijeljena joj je na ceremoniji održanoj 12. jula, u Leidenu u Holandiji, objavila je Evropska federacija za naučno novinarstvo. 

 

Evropska nagrada za novinare/ke koji se bave naukom dodjeljuje se za izvrsnost i inovacije u naučnom novinarstvu širom Evrope za radove objavljene ili emitovane od 1. januara do 31. decembra 2021. godine, a nominacije dolaze od nacionalnih udruženja naučnih novinara, kao i pojedinaca. 

 

Jelena Kalinić nagrađena je za radove Šutnja dokaza: (zlo)upotreba ivermektina u Sjevernoj Makedoniji, Cryo-Save: misterija nestalih matičnih stanica, a među radovima, za koje je osvojila drugo mjesto, je i članak objavljen na Media.ba o antivakseskim napadima na novinare. 

 

“Nagrade su itekako važne jer doprinose vidljivosti našeg rada. Još kada nešto ovako dobijete u vrlo jakoj konkurenciji radova koji su vrlo analitični i dobro skrojeni, onda morate biti ponosni. Nije to samo recka u CV-ju nego je priznanje da se trud, težak rad, isplate”, kaže za Mediacentar Sarajevo Kalinić, i dodaje da u Bosni i Hercegovini naučno novinarstvo nije zapostavljeno, nego se tek razvija. Ona je prva koja je krenula u taj žanr, jer je po profesiji biolog i osjećala je potrebu da piše o nauci. 

 

Naučno novinarstvo, ali i naučna komunikacija, smatra ona, bitni su za svako društvo prosto, jer je civilizacija temeljena na nauci i trebamo razumjeti kako svijet funkcioniše. Međutim, kako objašnjava, naučno novinarstvo nije tu samo da opisuje i daje reportaže o tome šta se zbiva u nauci, nego i da analizira i po potrebi kritikuje i naučnu zajednicu, ali i institucije države, politike i zakone. 

 

“Ja sam analizirala kako su cijele države falsificirale svojim građanima podatke. Korišteni su lijekovi za koje nije bilo dokaza da su efikasni i falsificiranja su i fabrikovani dokazi o tim terapijama. Pisala sam i o tome kako su roditelji namamljeni da urade pohranu matičnih ćelija pupkovine, a da im se nije jasno objasnilo da ove terapije matičnim ćelijama imaju vrlo ograničene mogućnosti...da bi na kraju ti uzorci nestali, izgubili se, što je skandal. I naposljetku, pisala sam o uznemiravanju i prijetnjama naučnim novinarima”, kaže Kalinić.

 

Prvu nagradu za Evropsku nagradu za naučne novinare dobila je Ángela Bernardo, novinarka za zdravstvo u istraživačkoj redakciji Civio iz Španije. Ona je nagrađena za niz istraživanja zasnovanih na podacima o mentalnom zdravlju i reproduktivnom zdravlju u Evropi. Objavila je i novinarski rad u knjizi o seksualnom uznemiravanju i rodno zasnovanom uznemiravanju na univerzitetima i javnim istraživačkim organizacijama u Španiji.

 

Pobjednik i drugoplasirani proglašeni su na ceremoniji dodjele nagrada održanoj na Evropskoj konferenciji naučnog novinarstva u Leidenu u Holandiji 12. jula.

 

„Pobjednik i drugoplasirani istakli su se izvrsnošću, rasponom i odlučnošću s kojom su istraživali svoje teme“, rekla je dr. Aleksandra Borisova Saleh, predsjednica žirija. „Bili smo prijatno iznenađeni kada smo otkrili da su naučni novinari uspjeli da urade odličan rad na temu COVID-19, ali i da su nastavili da izvještavaju o nizu drugih ključnih pitanja tokom pandemije”, objasnila je ona.

 

Treće mjesto zauzela je Maartje Bakker, novinarka naučnog deska u novinama De Volkskrant iz Holandije. Ona je kako se navodi pobijedila za svoj impresivan unutrašnji prikaz o 178 dana dva laboratorijska rezus makaka koji su pomogli u testiranju vakcine protiv COVID-19, te za članke o porastu nivoa mora i problemima s bukom vjetroturbina u Holandiji.

 

Ovogodišnji radovi, kako su naveli iz Evropske federacije za naučno novinarstvo, stigli su iz velikog broja evropskih zemalja, što je, dodaju, postalo uobičajeno za ovu panevropsku nagradu koja ističe odlično novinarstvo bez obzira na to gdje se radi ili na kojim jezicima je izvorno objavljeno.

 

Ovogodišnju nagradu sponzorisala je Istraživačka mreža Elsevier i Udruženje britanskih naučnih pisaca. Michiel Kolman, stariji potpredsjednik Istraživačke mreže Elsevier, rekao je da se ova nagrada pokazuje najbolje u naučnom novinarstvu, ukazao na njenu važnost i čestitao Ángeli Bernardo, i svim drugoplasiranima i novinarima i novinarkama koji su ušli u uži izbor, za, kako je rekao, njihova izuzetna postignuća i doprinose.

 

„Sada više nego ikad, dok se svijet nastavlja boriti s COVID-19 i mnogim drugim izazovima, naučno novinarstvo igra ključnu ulogu u prenošenju činjenica javnosti i produbljivanju razumijevanja naučne analize i otkrića – ove nagrade su prijeko potrebne da osvijetle najbolje u naučnom novinarstvu”, zaključio je Kolman.